اگر تمام تحریم ها برداشته شود...

تحریم ها در  هرکدام از مشکلات کشور چه سهمی دارند؟

دریافت نسخه WORD                  دریافت نسخه PDF

 

نویسنده: دکترخلیلی

باسمه تعالی

چه میزان از مشکلات کشور ناشی از تحریمهاست؟

هرچند تورم و تحریم با هم در ارتباطند اما اگر تحریم هم نمی‌بود ما تورم را داشتیم. 23 اردیبهشت 92

همه ضعف‌ها و ناکارآمدی‌ها را نمی‌توان پای تحریم نوشت.  22 فروردین 1392

دولت آینده در شرایطی که تحریم‌ها نیز تخفیف پیدا نکند، می‌تواند برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور قدم‌هایی بردارد که برای بخش مولد ما ایجاد امید کند ... نفت یک ظرفیت ما هست، که ممکن است در این تحریم دچار مشکل شده باشد، اما از این نفت فرآورده های زیادی می‌توانیم استحصال کنیم که می‌تواند جبران کننده تحریم نفتی کشور باشد.  20  فروردین 1392

اشتباه نشود اینها سخنان منتقدین سیاست هسته‌ای دولت نیست. اینها اعتراضات طرفداران اقتصاد مقاومتی نیست. اینها نقدهای مخالفان تن دادن به زورگویی امریکا نیست. اینها سخنان سکاندار دولت یازدهم و اصلی ترین حامی توافق به هر قیمت، جناب آقای روحانی است.

فارغ از اظهار نظرهای سیاسی، مشکلات اقتصادی کشور ناشی از سه عامل می‌باشند:

1. سیاست‌های غلط دولتمردان؛ همانند حاکم نبودن شایسته سالاری در انتخاب مدیران اقتصادی، غلبه نگاه سیاسی بر تصمیمات اقتصادی، عدم جدیت برای کاهش وابستگی به نفت، عدم جدیت برای مبارزه با فرار مالیاتی، غلبه نفع شخصی بر تصمیمات اقتصادی برخی از مسئولان، توزیع ناعادلانه ثروت و ...

2. رفتارهای اقتصادی نادرست مردم؛ مثل فرهنگ غلط مصرفی در زمنیه‌های آب، برق، گاز، نان و ... که منجر به هدر رفتن بخش زیادی از ثروت کشور می‌شود. ارزش نبودن کار و تلاش در جامعه و تلاش برای کار نکردن یا پیدا کردن کار راحت. نبودن فرهنگ دقت و اتقان در کار که سبب می‌شود محصولات کشور بی‌کیفیت شود. نداشتن رفتار درست در برابر نوسانات اقتصادی و تشدید این نوسانات با دامن زدن به آنها مثل هجوم آوردن به بازار در هنگام احساس نگرانی در خصوص گران شدن اجناس در آینده که همین سبب گرانتر شدن بیشتر اجناس می‌شود.

3. عوامل خارجی؛ از جمله ایجاد شوک و جلوگیری از ثبات در اقتصاد کشور، کاهش عمدی قیمت نفت، تحریم‌های نفتی، بانکی، تکنولوژیکی و ...

   در جدول زیر سهم تحریم‌ها در برخی از مهمترین مشکلات کشور مشخص شده است.

نقش تحریم در برخی از مهمترین مشکلات اقتصادی
مشکل	وضعیت کشور	اثر تحریم­ها		اثر لغو تحریم­ها
بیکاری	متوسط نرخ بیکاری در 20 سال اخیر  5/12 درصد	حداکثر، 2 درصد نرخ بیکاریِ چند سال اخیر ناشی از تحریمهاست	منفی	حدودا 2 درصد نرخ بیکاری کاهش می‌یابد	مثبت
پایین بودن کار مفید	800 ساعت در سال  معادل یک سوم ژاپن با 2400 ساعت در سال	تاثیری نداشته است	بی‌اثر	تاثیری نداشته است	بی‌اثر
وابستگی دولت به درآمد نفتی	وابستگی حدودا نیمی  از درآمد دولت به نفت	می‌تواند موجب کاهش وابستگی به نفت ‌شود	مثبت	سبب افزایش وابستگی به نفت می‌شود	منفی
پایین آمدن درآمد دولت	کاهش درآمد نفتی دولت	سبب کاهش محسوس درآمد دولت شده است	منفی	سبب افزایش محسوس درآمد دولت می‌شود	مثبت
نظام توزیع نامناسب	زیاد بودن دلال‌ها و افزایش قیمت برای مصرف کننده	تاثیری در افزایش دلالهای داخلی نداشته	بی‌اثر	تاثیری در کاهش دلالهای داخلی ندارد	بی‌اثر
قاچاق کالا	سالانه 20 میلیارد دلار کالا قاچاق می‌شود	سبب افزایش  قیمت ارز و در نتیجه کاهش مقدار قاچاق کالا شده است	مثبت	چون نرخ ارز تغییر زیادی نخواهد کرد قاچاق نیز تغییری نخواهد کرد	منفی
فرار مالیاتی	حدوداً 15 میلیارد دلار در سال	کاهش درآمد نفتی موجب تشویق دولت به مبارزه با فراریان مالیاتی می‌شود	مثبت	با افزایش درآمد نفتی انگیزه دولت در مبارزه با فراریان مالیاتی کاهش می‌یابد	منفی
تورم	میانگین نرخ تورم پس از انقلاب 20%	حدودا یک سوم تورم چند سال اخیر ناشی از تحریم­هاست	منفی	حدودا یک سوم تورم چند سال اخیر ناشی از تحریمهاست	مثبت
مصرف بی رویه	مصرف آب، برق و گاز چند برابر استاندارد جهانی است	ایجاد انگیزه در دولت و مردم برای صرفه جویی	مثبت	کاهش انگیزه در دولت و مردم برای صرفه جویی	منفی
فساد اقتصادی	وجود فساد در لایه‌های میانی و پایینی حکومت	افزایش انگیزه برای مبارزه با فساد	مثبت	کاهش انگیزه برای  مبارزه با فساد	منفی
پایین بودن رشد اقتصادی	پایین بودن رشد اقتصادی	موجب کاهش رشد اقتصادی شده است	منفی	سبب افزایش رشد اقتصادی می‌شود	مثبت
جمع‌بندی: در صورتی که از موضع ضعف وارد نشویم، تحریم ‌ها به فرصتی برای حل مشکلات تبدیل می‌شود.